31 Temmuz 2020 Cuma

Aşırı Isınmış Değerli Metaller El Yakabilir, Altın ve Gümüş Hikayesinin Devamı & Olası Güvenilir Bir Aşının Ekonomik Potansiyel Yan Etkisine Dair

(Burada yazılı olanlar yatırım tavsiyesi değildir. Olan biteni anlama çalışması birazda not almak gayesidir.)
Hafta içi FED toplantısının not alınması gereken cümlesi şuydu: Dezenflasyonist bir şok ile karşı karşıyayız. Bu yaşanan kriz 2008 krizi ile hiç bir benzerlik taşımıyor. Çaresi de ekonomiden gelmiyor. Bilim insanları aşıyı geliştirebilirse kriz çözülmüş olacak. Ancak aşının piyasaya bir yan etkisi olabilir. Gerçekten etkili ve güvenilir bir aşı bulunursa bu aşının üretilip insanlara ulaşacağı süre boyunca ekonomikler durma noktasının da ötesinde yavaşlayabilir. Şu an da belirsiz bir süreç, insanlar nereye kadar durması gerektiğini kestiremediği için hayatlarına geri dönmek istiyor. Sabırlar çoktan tükendi. Ancak örneğin 3 ay sonra aşı imkanını bilirse bu süreyi evde geçirelim diyebilir.
Çalışanlar haklı olarak çalışmak istemeyecek, bunun için şirketlerine ya da hükumetlere baskı yapacak. Aşı çalışmaların iyi sonuçlanması ve bir an önce insanlığının kullanımına sunulması çok önemli. Ama ilk 6 aylık süreç beklenildiği gibi olmayabilir

Isınmış metallere ve FED'in  enflasyonu düşüren şok tanımlamasına gelelim. Altının gerçek fiyatı her zaman sorgulanmaktadır. Aslında altın değeri bir metal olmalı mıdır? bence bu da sorgulanmalı. Temel fiyat enflasyon beklentisi ile oluştuğu açık. Ancak Salgının krizi bir enflasyon artışından çok enflasyonun azalmasına neden olacak gibi. Bu duruma özellikle aşı gibi bir salgın sonlandırıcı tedavi bulunması eklenirse Altın fiyatları 41 yıllık süreçteki en hızlı aylık artışını tersine çevirebilir. 1200'lerden 1900'lere gelen yükseliş dalgası  yerini tarihi düşüşe bırakabilir. Tabi ki her insanın isteği bir an önce aşı bulunması olacaktır.

Bu yazılar öneri niteliğinde değildir. Ancak bir uyarı özelliği taşıyabilir. Buradan çıkarılabilecek uyarı sözü de "aşırı ısınmış değerli metallerin elde tutulurken yakabileceği" olabilir.

Bakalım günler ne getirecek.

23 Temmuz 2020 Perşembe

Metal Fırtınası Altın ve Gümüş fiyatları

Burada yazılı olanlar yatırım tavsiyesi değildir.
Olan biteni anlama çabasıdır diyebiliriz belki.
Bir günde % 8 yükselen gümüş fiyatını nasıl anlayabiliriz. Belki şöyle: Aşırı likidite nereye gideceğini bilemiyor. Biraz hisse senetlerini şişiriyor. Orada risk çok ya da potansiyel karda azlık varsa başka bir yere geçiyor. Bu günlerde  altın ve gümüşte olan ani sıçramalar böyle açıklanabilir. Aşırı likidite beklentisi olan metallerin fiyatını spekülatif bir şekilde yükseltiyor.
Altın için yükseliş beklentisi uzun süredir var. Netekim altın da uzun süredir yükseliyor 1200 lerden başlayan dalga (pandeminin başındaki ani dalgalanmaları saymazsak) sürekli yükseldi.
Yükseliş daglasının sonundaki ani fiyat artışları beni biraz şüphelendiriyor. Bundan sonra bir düzeltme gelebilir diye.
Ortalamalardan çok fazla açılmış olan bu fiyatlarda düzeltme beklemek akılcı olur. Düzeltme ne zaman başlar sorusu önemli. Bu ani sıçrayışlar düzeltmenin eşiğinde olabileceğimizi düşündürüyor.

21 Temmuz 2020 Salı

TEŞVİK BAĞIMLISI PİYASALAR, DÜNYA EKONOMİK SİSTEMİNİN TEMEL ROTASI DEĞİŞİYOR MU?

Covid -19 salgının dünya ekonomisini derinden sarstı. Dünya ekonomisinin yardımına artan kamu harcamaları, kamunun hazırladığı kurtarma paketleri, merkez bankalarının satın aldığı şirket tahvilleri... yetişti. Şimdilik.
Şimdi ABD piyasaları görece bir bayram havasında. Kutlamalar için yine balonları şişiriyorlar. Nasdaq tarihi rekor seviyelerinde dolaşıyor. SP en iyi aylık kapanış seviyesini geçti... Neyi kutluyorlar. Bu balonlar ne zaman patlatılacak? Bunlar temel sorular.

Daha temel bir soru var. Dünya ekonomik sistemi rota mı değiştiriyor? 2008 krizinde batmak üzere olan AIG sigorta şirketi kurtarıldığından bu yana ekonomilerde ciddi kamulaştırma var. Kamu şirketlerin direkt sahibi olmasa da ekonomik olarak en büyük destekçisi. (Yakın zamanda yarı özel yarı kamu olan LUFTANSA hava şirketinin yaşadığı süreç iyi bir örnek, yakın zamanda bir kurtarma planı yapılmış ve kamu payı daha da artırılmıştır)  2020 covid krizi nin daha derin olmasını önleyen temel güç yine kamu kaynakları olmaya devam etmektedir. O halde dünya ekonomisinin temel  gücünün kamu kaynakları olduğunu söyleyebilir miyiz?
Şirketlerin kamu desteği olmazsa ayakta kalamayacağını söyleyebilir miyiz? Bunları söylüyor isek dünya ekonomik sisteminin yörüngesinin nereye doğru gittiğini de öngörebiliriz.
İlkel klasik Kapitalizmin 2008 krizinde başlayan çöküşü bu kriz ile daha da hızlanmış görünüyor. Kamu kaynakları ekonomiyi kurtardıkça İlken kapitalizm çöküyor diyebiliriz. Çünkü kendine yetmiyor. Kendi sorunlarını, krizlerini çözemiyor. Dünya ekonomisi için bir çare oluşturamıyor. 

İlgilenenler hatırlar. Bernanke'nin tahvil alım programını bitirdiğini söylediği FED toplantısı sonrasındaki konuşması piyaslarda "Piyasa öfkesi" diye adlandırılan tüm dünyayı içine alanbüyük bir satış dalgası başlatmıştı. Bu öfkeden daha farklı bir şeydi aslında. kamu kaynaklarına bağımlı kalan şirketlerin sonunun ne olacağının ön görülememesi ile daha iyi açıklanabilir. 2018 sonunda ise yine FED başkanı Powel'ın faiz artırışı ile ilgili konuşması sonrası da büyük satişlar başlamıştı. 2019 boyunca FED 180 derece çark edip bilançosunu genişletmişti. Böylece piyasalar toparlanmış tarihi zirvelere ulaşmıştı. O zirvelerden bu kez bir salgın ile düştü. Ama yine kamu kaynakları yardıma yetişiyor, şimdilik.
(not: ilkel kapitalizm kavramı benim kişisel olarak önerdiğim bir kavram: Yaşam odaklı olmadığı, dünya ve evren yaşamına verdiği potansiyel zararın farkında olmadığı, sadece rekabet, alt etme ayakta kalma gibi kavgacı bir karaktere sahip olduğu, uzlaşmadan birlikte ve programlı bir şekilde büyüme politikası geliştirmekten uzak olduğu için ilkel kelimesi kullanmaktayım. Klasik ise bilinen anlamındadır)
Yaşadığımız çağ kapitalizmin ilkelliğinden kurtulup, daha organize gelişmiş bir kapitalist sisteme dönebilme becerisi gösterme ya da yok olma sürecine tanıklık edeceğimiz bir çağ olabilir. Bu yok oluş insan türünün de kaderi olabilir. İnsan türü de daha gelişmiş bir yaşam organizasyonuna geçmek ya da yok olmak eşiğinde olabilir.
Zaman gösterecek elbette. Ama daha  öncelikli yapılması gereken zamanın getirebileceklerini öngörmek olmalıdır.