27 Aralık 2019 Cuma

2020'ye Girerken; 11 Yıldır Süren Boğa Piyasası Devamı Sorgulamaya Açık

(Burada yazılı olanlar yatırım tavsiyesi değildir. Ekonomik gelişmeleri not tutmak ve gelişmeleri takip etmek amaçlı yazılmaktadır. )
İki bin sekiz krizi sonrası başlayan yükseliş yani 10 yıldan daha uzun süredir devam eden boğa piyasası...
Aralarda düşüşler oldu % 20'lik düşüşler ile ayı piyasasına girildi mi diye konuşuldu. Ancak ayı piyasası hiç oluşmadı. Bu düşüşler kısa sürede yükseliş dalgası oluşturdu. Bu sürecin nasıl ve ne etkenlerle olduğunu daha önce irdelemiştim. Şimdi soru: 2020 bu piyasa yönünde bir değişikliğin olacağı yıl olur mu?
Olabilir
Neden:
İnsanların gelir düzeylerindeki fark çok açılıyor. Bu açı toplumları, bu da ekonomileri gerecektir.
ABD'de seçim yılı Seçim yılları bir belirsizliktir.
Brexit süreci bir anlaşmaya varılsa da ticaret anlaşmaları sıkıntılı bir süreç olabilir.
Çin ile ara verilen ticaret savaşlarına rağmen ekonomik etkileri ortaya çıkacaktır. Mola sadece yeni gerginlikleri azaltacak orta uzun vadede ekonomik etkiler ancak gerçek bir anlaşma ile düzelebilir. Kişisel görüşüm gerçek bir anlaşma hiç bir zaman olmayacak.
Ticaret savaşları başka ülkelerle devam edebilir
Almanya ekonomisi daralma sınırından kurtulamayabilir. Avrupa bir ekonomik daralma ile karşılaşabilir. Bunun etkisi global olacaktır.
Grafikler ne diyor: ABD'de endeksel uzun vadeli grafiklerde belki de tarihinde hiç görüşmemiş bir ralli yaşıyor. Bu ralli destek noktalarından çok uzak yani düşüş başlarsa ivmesinin yüksek ve dolayısıyla çığ etkisi yaratma ihtimali var. Sağlıksız bir yükselişin doğal riski. Piyasa bir ayı pençesi yer ise muhtemelen toparlanması çok zor olacaktır.
Piyasa neden ralli yapıyor. Likidite bol ama daha önemli paranın gideceği bir yer yok. Yani yeni yatırımdansa mevcut şirketin hisse senedini almak daha makul geliyor olabilir. Yani reel ekonomik gelişim tartışmalı. Bu da acaba hisselerde bir balon olabilir mi sorusunu oluşturuyor. Hisselerde bir balon var Siyasal gelişmelerin gazı ile şişirilmiş bir balon. Patlarsa boğa piyasasının bitişi olabilir.
Tarihi kestirmek çok zor. Ama zirveleri göre yazacak olabiliriz.

13 Aralık 2019 Cuma

İNGİLTERE SEÇİMLERİ 2019 BREXİT OLMAMA İHTİMALİ MASANDAN KALKTI ANLAŞMASIZ BREXIT YENİDEN MASAYA GELEBİLİR

Uzun süredir yazmadığım bu güncede dünkü yazı İngiltere seçim sonuçlarının henüz sonuçlanmamış hali ile bitmişti.
Sonuç Boris Johnson'ın parlementoda çoğunluğu kazandığı bir seçim olduğunu gösteriyor.
Buna ilk tepki sterlin/dolarda 1,35'lere çıkan ralli. Tüm  dünya borsalarında pozitif hareket.
Bu yönde hareketin nedeni Brexit belirsizliğinin kalkmış olması
Evet seçim bunu getirdi. Ama bu sterlin ve piyasalar için kesin iyi bir sonuca işaret ediyor mu?
Burada bir soru işareti var. Seçim öncesi kesin olan anlaşmasız Brexit'in olmayacağı idi. Ya anlaşmalı Brexit ya da Brexit olmaması seçeneği vardı.
Seçim sonrası ise Brexit olmaması seçeneği ortadan kalktı peki bu kesin anlaşmalı bir Brexit anlamına gelmiyor. Şu anda kesin olan anlaşmalı ya da anlaşmasız 31 Ocak 2020'ye  kadar Brexit olması.
Yeni parlamento ve artan desteği ile B. Johnson daha sıkı bir pazarlık şansı yakaladı. Bir süre sonra bu yönde açıklamalar duyabiliriz. Sterlin'in dün gece dolar karşısındaki uzun bir süre sonra gördüğü üst seviyeleri zirve seviye olarak kalabilir. Sonrasında anlaşmasız Brexit riski gündeme gelmesi ile ciddi düşüşlere sahne olabilir.
(Yatırım tavsiyesi değildir) Bu seçim sonucu Sterlin için gelecek dönemdeki düşüşü tetikleyecektir. Parlamento desteği ile Johnson anlaşmasız Brexit'i zorlayabilir. 2020  restlerin görüldüğü bir yıl olabilir. Aynı risk ABD-Çin ticaret anlaşması için de geçerli.
(kişisil görüşüm - yatırım tavsiyesi değildir- Önümüzdeki süreç hiç bir şekilde anlaşmazlıkların ortadan kalktığı bir süreç olmayacak. Anlaşmazlıkların kabul edildiği anlaşmalar olabilir. Ama belirsizlik ve bencillik devam edecek.)

2019 DEĞERLENDİRMESİ

Yatırım tavsiyesi değildir. Ekonomik gelişmeleri kaydetmek ve öngörme denemeleridir.
2019 yılı için öngörülebilirliğin çok zor olduğu açık. Tüm dünya ekonomisi siyasi gelişmelerle yön buluyor. Bir tweet her şeyi değiştirebiliyor. Ekonomik beklenti ya da gelişmeler sürekli siyasi gelişmelerin gölgesinde kaldı. ABD ticaret savaşlarındaki gelişmeler ve beklentiler temel yön verici oldu. Bu konuda ABD başkanı Trump'ın ne düşündüğünü bilen için piyasaların yönünü tahmin etmek kolay. Diğerleri için ise çok güç. Grafikler anlam ifade etmiyor. Çünkü bu ticaret savaşı ile ilgili siyasi gelişmelerin enerjisi dalgalara yön verebilecek güçte. Sonuç yapay bir şekilde çıkarılmış ticaret savaşları ile ilgili olumlu beklenti gazları üflenerek hisse senetlerinin fiyatları şişirildi. ABD hisse senetleri zirve fiyatlarda. 2018 sonunda görülen kısa süreli büyük satışlar sonra 2019'da iki kez daha küçük ölçekli ama önemli satışları da karşılayarak tarihi zirvelerine ulaşmış iki üç haftadır o seviyelerde devam eden fiyatlamalar.
Ticaret savaşları 2018 sonunda düşüşün iki temel nedeninden birisiydi diğeri ise FED'in faiz artırışı. FED 2019 mart ayları gibi 180 derece dönüş yaptı. Benim için tamamen bir yanılgı. FED gibi bir kurumun 3 ayda 180  derece tersine bir söylem ve tavır değişikliği yapıyor olması şaşkınlık vericiydi. 2019 yıyı itibari ile FED'in dünya ekonomisine ve ABD ekonomisine yol verici olma özelliğini yitirdiğini düşünüyorum. Bu yön verme işi tamamen ABD başkanı Trump'ın eline geçmiştir. Bakalım tarihte dünya ekonomisine bu kadar hızlı ve net yön verme gücüne ulaşmış bir başka başkan daha görecek miyiz.?  Sadece 3 cümlelik bir tweet ile piyasayı alt üst edebilecek güce ulaşmış bir başkan.
2018 yılı sonuna göre ticaret savaşında nerdeyiz. Daha fazla tarife ve yine belirsizlik. Ancak yıl boyu sürekli anlaşma umudu ortaya atıldı. Masa başında oturuldu sonra anlaşma olmadan kalkıldı. En son kasım aya başları için 1. aşama anlaşma dendi. Piyasa bu haber ile ciddi artışlar kaydetti. Sonra kasım sonu dendi.. Aralık başı dendi. Şimdi aralık ortasındayız 1. aşama anlaşmadan çok 15 aralıkta başlayacak olan yeni tarifeler ertelenecek mi konusu var. Erteleneceğini söyleyen yorumlar ve açıklamalar piyasaları yükseltiyor. 12 Aralık itibari ile gelen pozitif açıklamalar " Büyük bir anlaşmaya yakınız" piyasaları tekrar tarihi zirvelerine taşıdı. Yani 2 hafta önce görülen zirvelere.  Bu iki hafta zarfında ABD başkanı Ticaret anlaşmasının 2020 seçimlerinden sonraya kalacağını ima eden açıklamalarda bulunmuştu. Hisse senetleri geçen hafta pazartesi ve salı ciddi satışlar gördü.  Sonra yıl boyu olduğu gibi pozitif açıklamalarla bu satışlar alındı. Bu gün ise gaz verici açıklamalar ile yeni zirveler oluşturuldu. yıl boyu olumlu olarak atılmış somut bir adım yok iken temenni açıklamaları ile hisse senetleri gazlandı şişirildi. Bunun patlamasını öngörmek çok akıl dışı olmasa gerek
Bir diğer siyasi konu da Brexit konusu oldu 2019 yılı boyunca devam etti. Kişisel görüşüm 2020 boyunca da devam edecek. Bu gün İngiltere seçime gitti. birazdan oy kullanma süresi bitecek yarın sabah sonuçları göreceğiz Gün içinde sterlin dolar karşısında bir hayli değer kaybetti ancak son iki saatte tekrar yükseldi. Bu dalgalanmalara bakılır ise sonuçlar ile ilgili bir belirsizlik ve tahmin etmede güçlük olduğu kesin. Seçim şu anda 13 Aralık 2019 saat 00:27 sterlin/dolar 1.3165 gün içinde 1.32 lerin üstünden 1.3050'lere kadar geriledi son saatlerde tekrar yükseldi.
2019 için ön gördüğüm tarihe geçecek piyasa çöküşü tahminin gerçekleşmesi için 18 gün kaldı. Bu süre zarfında büyük bir düşüş olmaz ise tahmin tutmamış olacak. Rasyonel olan bu tahminin tutmayan, başarısız bir tahmin olduğunu söylemek 18 günde düşüş olsa bile ne kadar olabilir ki :). FED'in faiz indirimi ve bilançok genişletmesi daha da önemlisi Ticaret savaşlarında pozitif beklentiler yaratılarak oluşturulan gaz hisse senetlerindeki düşüşü kısıtlayıp yükselişe neden oldu.Ancak Kapitalist sistemin temel doğal yapısı durgunluk ve krizler içeriyor olmasıdır. Sonsuza dek ekonomiler büyüyemez Periyodik olmayan dönemlerde krizler, daralma ya de küçülmeler yaşaması doğal bir durumdur. Ancak son dönemde bu doğal sürecin işlemesine izin verilmiyor.
Gelişmiş ülke ekonomileri tarihi düşük işsizlik seviyelerindeler. Buna robotlar yapay zeka'da eklendiğinde ve artmış olan nüfus... gelişmiş ülke ekonomileri dünya tarihinin gördüğü en büyük iş gücü ile çalışıyor. Ancak gelişmiş ülke ekonomileri durgunluk sınırında yaşıyor. Almanya teknik resesyondan kıl payı kurtuluyor. ABD imalat verileri daralmayı işaret ediyor. FED 2020 için faiz artırılabilecek bir ekonomi ön görmüyor.
Şu anda dünya da olan ekonomilerin hız kesdiği dolayısıyla yakın zamanda yön değiştireceği bir döneme girmiş olmamız muhtemelen. Esasen bu kriz öncesi dönüşler  tam farkedilmiyor. Örneğin 2008 krizinde esas satişlar 2007 sonlarına doğru bir düşüş başlamış. Ancak kriz 2008 mayıs haziran gibi fark edilmiş. Ekonomiler önce hız kaybediyor sonra yön değiştiriyor. bir süre sonra değişen yönde hız kazanıyor. İşte bi hızlı döneme kriz deniyor. Bu kriz diğer ülkelerle birlikte ise daha şiddetli oluyor.
2020'ye doğru beklentim. (yatırım tavsiyesi değildir. )
Önce sterlin çökecek
Sonra Avrupa borsalarının bazııları. Zincirleme bir şekilde ABD borsalarında da satışlar başlayacak.
Şimdilİk notlar bu kadar.

21 Mart 2019 Perşembe

ALFA dalgası Dünya Ekonomik Krizinin Bir Öncülü olabilir mi?

Burada yazılanlar yatırım tavsiyesi değildir. Dünya ekonomisi ile ilgili tahmin denemeleridir.
Alfa dalgası: Ekonomik Krizler öncesi gelişen ilk büyük düşüşü takiben oluşan "aldatıcı"yükseliş dalgası (bu tanım bana ait, bir anlamı olmayabilir, ben daha önceki krizlerde oluşan   bu yüksekliği Alfa ismi ile tanımlıyorum. )
Alfa dalgasının zirvesini elbette bilemeyiz. Ne zaman zirve göreceğini de bilemeyiz. 2001 ve 2008 krizlerinde benzer şekilde yaklaşık 3 ay sürmüş. (detaylı veri setim olmadığı için net inceleme yapamıyorum)
2018 sonunda oluşan düşüş dalgası sonrasında da yaklaşık 3 ay süren bir yükseliş dalgası oldu. Ama bu bize net bir zirve bilgisi vermeyebilir. Kaldı ki alfa dalgasının 2001 ve 2008'de oluşmuş olması 2019 da oluşacağı anlamına gelmez.
Ancak dalgalar kendini tekrar edecek olursa önümüzdeki günlerde önemli bir düşüş periyodu başlaması gerekiyor.  Bu da bir finansal krizi tetikleyecek. Kriz neden ve ne zaman çıkacağı tam bilinemeyen bir durum. Bilinebilseydi önlem alınırdı ve kriz hiç oluşmazdı. Öngörülen durumlara önlem alınıyor. Böylece olası krizler önleniyor. Ama gerçekleşen kriz önceden öngörülemeyen bir durumdur. Ya da önlem alınmayacak büyüklükte ve ya önlem almakta geçikilmiş olabilir.
Benim teorim bir Alfa dalgası zirvelerindeyiz. Sonrasında 2019 yılını tarihe geçirecek bir dünya ekonomik krizi yaşanacak. Neden ve tam olarak ne zaman. Bunu göreceğiz.

4 Mart 2019 Pazartesi

ALFA DALGASI KRİZLERİN OLMAZSA OLMAZI MI?

Bu yazılar kişisel öngörü ve tahmin içerir. Yatırım tavsiyesi değildir.
ABD piyasalarında 2018 sonuna doğru olan düşüş dalgası büyük bir yükseliş dalgası ile karşılandı. Bir süredir bu dalgayı izliyorum. Bu yükseliş dalgası diğer dalgalardan farklı. Özellikle haftalık grafiklerde ilginç bir yükseliş görüntüsü veriyor. Yükseliş grafiği bende ani ve keskin bir düşüşe doğru bir potansiyel oluşturuyor izlenimi veriyor. Bu sadece insansı bir his. Bir hesap değil. Ne kadar ciddiye alınmalı tartışılır.
Alfa daglası tanımı bana ait. (yine bir dalga uydurdum da diyebiliriz) Alfa A kısaltmasının latince okunuşu. A kısaltması ise Aldatıcı kelimesinden geliyor. 2001 2008 krizlerini incelediğimizde ilk büyük düşüş dalgası benzer bir Alfa yükselişi karşılanıyor sonrasında da daha şiddetli bir düşüş oluşuyor. 2018-2019 olası krizi ise benzer bir düşüş ardından Alfa yükselişini gösterdi. Alfa dalgasının geriye hızlı bir şekilde düşüşü muhtemel.
Bu konuda çizimler içeren daha detaylı bir yazı hazırlıyorum. Ancak olası geri çekilmeleri öngördürücü olduğu için paylaşmak istedim.
Detayları dalgarı ve gelişimini izledikçe paylaşacağım.